مقایسه ی تأثیر بازتاب درمانی و حمام پا بر کیفیت خواب سالمندان: کارآزمایی بالینی

مقدمه: اختلالات خواب از رایج ترین اختلالات ذهنی گزارش شده در بین سالمندان است که می­توان با انجام مداخلات غیر دارویی از قبیل بازتاب­درمانی و حمام پا به بهبود کیفیت خواب آنان کمک کرد. هدف از مطالعه ی حاضر مقایسه ی تأثیر بازتاب­درمانی و حمام پا بر بهبود کیفیت خواب سالمندان است.   مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه ی کارآزمایی بالینی بدون شاهد است که بر روی 46 نفر از سالمندان مرد، در دو گروه بازتاب­درمانی و حمام پا انجام شده است. از تمامی نمونه ها رضایت کتبی آگاهانه گرفته شد. مداخله ی بازتاب­درمانی، صبح­ها هفته­ای یک بار و هر بار به مدت ده دقیقه برای هر پا انجام شد. در گروه حمام پا از سالمندان گروهِ مشارکت کننده خواسته شد که به مدت 6 هفته پاهای خود را یک ساعت قبل از خوابیدن در آب 41 تا 42 درجه ی سانتی گراد غوطه­ور سازند. ابزار مورد استفاده پرسش نامه ی کیفیت خواب پیترزبورگ بود که قبل و بعد از مداخله برای هر دو گروه تکمیل شد. داده­ها با استفاده از آزمون­های آماری ویلکاکسیون، من ویتنی و کای دو تجزیه و تحلیل شد.   یافته ها: نتایج نشان داد میانگین نمره ی کل کیفیت خواب شرکت­کنندگان بعد از مداخله در گروه حمام پا 57/3 ± 13/4 و در گروه بازتاب­درمانی 91/3 ± 04/4 است که در مقایسه با نمره ی کل قبل از مداخله، در هر دو گروه کاهش یافته است (01/0= p و 001/0= p ). مقایسه ی تغییرات نمرات کیفیت خواب سالمندان مرحله ی قبل و بعد در دو گروه بازتاب­درمانی و حمام پا نشان­ داد که تغییرات در هیچ یک از اجزاء و نمره ی کل تفاوت آماری معنی­داری نداشته است.   نتیجه گیری: یافته های این پژوهش نشان داد که حمام پا و بازتاب­درمانی باعث بهبود کیفیت خواب در سالمندان می­گردد.